De winter is nu toch echt aangebroken, Regelmatig rijden wij door een mooi besneeuwd maar koud en verraderlijk landschap. Verraderlijk niet alleen omdat je met je auto maar zo in de slip raakt, maar ook omdat de dieren op dit moment best wel een beetje extra weerstand kunnen gebruiken.
Deze nieuwsflits willen wij aandacht besteden aan hoe je het jonge kalf het beste tegen dit weer kunt wapenen. Ten eerste hebben jonge kalveren het onder deze omstandigheden vaak koud. Dat kun je opvangen door de dieren speciale “kalverdekjes” op te doen, waardoor hun lichaamstemperatuur beter op peil blijft, of door de hokken van een zeer dik pak stro te voorzien, waardoor ze in ieder geval goed geïsoleerd en droog kunnen liggen. Om warm te blijven, gebruiken de dieren ook meer energie. Dit moeten ze dan natuurlijk ook wel krijgen. Daar kun je voor zorgen door tussendoor een extra portie melk aan het kalf te geven, of door de poedermelk wat meer te concentreren (indikken). Geef het kalf niet meer liters melk per keer, omdat je hiermee het risico loopt dat de melk in de pens terechtkomt. In de pens kan het kalf niets met de melk, erger nog, ze krijgen er vaak diarree van. Ons advies is dus om minimaal drie keer daags de kalveren 2. liter (kunst)melk te geven. Tussendoor warm water geven (40 ºC) helpt ook om de kalveren minder koud te laten worden.
In deze tijd kunnen de temperatuursverschillen tussen buiten en binnen nogal uit elkaar lopen. Tocht is dan een heel groot risico, bijvoorbeeld door kierende deuren, of de wind die net op een nare manier de stal inwaait. Een rook proef kan helpen om te bepalen hoe de lucht zich door de (kalver) stal verplaatst. Het gevaar van tocht is dat het de weerstand van het kalf aantast, waardoor hij extra gevoelig wordt voor virussen en bacteriën, die longontsteking kunnen veroorzaken.
Om te voorkomen dat de kalveren longontsteking krijgen is het mogelijk de dieren te enten. Dit kan op 2 verschillende tijdstippen:
- Bij bedrijven waar de kalveren vooral op jonge leeftijd (1-2 maanden) hoesten, is het verstandig om ze te beschermen met een neusenting. Dat kan al vanaf 7 dagen leeftijd, maar vaak doen wij deze enting tegelijk met het onthoornen. Houdt er wel rekening mee dat de enting alleen per 5 kalveren kan worden toegediend. De dieren zijn aansluitend tot 12 weken beschermd tegen virussen, waardoor ook bacteriën minder de kans krijgen om toe te slaan.
- Bij bedrijven waar de kalveren pas beginnen te hoesten als ze al een tijdje van de melk zijn en bijvoorbeeld verplaatst worden naar een stal waar het klimaat niet ideaal is, raden wij aan om de kalveren 2 keer in de nek te enten met 4 weken ertussen. De eerste enting dienen wij toe op 12 weken leeftijd, en de tweede dus op 16 weken leeftijd. De dieren zijn dan voor de rest van het jaar beschermd tegen pinkengriep.
- Een combinatie van de beide entingen is de beste manier om je kalveren voldoende weerstand mee te geven.
En wat als de kalveren nu al hoesten?
- Zorg dat je alle kalveren in het hok temperatuurt (ook die kalveren die er nog gezond uitzien). Noteer de kalf nummers plus de temperatuur. De kalveren krijgen namelijk altijd eerst koorts en gaan dan meestal later pas hoesten.
- Als meer dan 1/3 van het hok koorts heeft, temperatuur dan ook de hokken links en rechts ervan.
- De volgende kalveren moet je met antibiotica behandelen:
o Kalveren met een temperatuur boven de 39,5 ºC
o Kalveren die duidelijk staan te hoesten
o Kalveren die staan te pompen (naknijpen met de buik)
o Als meer dan de helft van het hok koorts heeft, behandel dan het hele hok.
- Behandel de dieren met nuflor 1ml/15 kg in de spier, en herhaal deze behandeling na 48 uur. Ook kan nuflor eenmalig onderhuids worden toegediend maar dan 1ml/7,5 kg.
- Temperatuur alle kalveren ook voor je de 2e keer behandeld, en onderzoek die dieren die de tweede keer nog koorts (>39,5 ºC) hadden 2 dagen na de tweede behandeling. Deze dieren moeten eventueel twee dagen later namelijk nog een derde keer behandeld worden.
- Kalveren die sloom zijn van de hoge koorts (> 40,5 ºC) maar niet kortademig kun je extra ondersteunen door ze ketofen bij te geven (3 ml per 100 kg in de spier)
- Bij ernstig benauwde kalveren, neem contact op met de praktijk.
Nieuws uit de praktijk:
- Metricure is weer leverbaar door de fabrikant.!! Per direct kunt U dit dus weer bestellen.
- Wij krijgen veel vragen n.a.v. een brief van FrieslandCampina over Salmonella. Begin januari gaat Ruben een cursus over Salmonella volgen. Hierna zal hij studiebijeenkomsten mogen organiseren over Salmonella. Dit zullen we dus ook gaan opzetten en u hoort daar in de loop van het volgende jaar meer over. Dus alle geïnteresseerden kunnen zich dan aanmelden.
Prettige Kerstdagen en een gelukkig Nieuwjaar namens alle collega’s,
Elske van der Mik