Helaas is er vorige week een uitbraak van het blauwtongvirus in Nederland vastgesteld. Op dit moment is er sprake van 18 bevestigde gevallen en een veelvoud aan verdenkingen in voornamelijk het midden van het land. Blauwtong is een niet-infectieuze virusziekte veroorzaakt door een Orbivirus dat hoofdzakelijk kleine bloedvaten aantast, wat oedeem (zwelling), bloedingen en zweren kan veroorzaken. Het virus wordt overgedragen door stekende insecten van het type Culicoides (“knutten”). De huidige blauwtonginfectie is van het serotype 3, dit is een ander type dan we in 2008 gezien hebben maar lijkt een vergelijkbare verspreiding en verloop te hebben.
Symptomen
Hoewel de naam anders doet vermoeden kleurt alleen bij dieren die erg ziek zijn de tong blauw. Andere symptomen van blauwtong bij schapen zijn hoge koorts, veel speeksel aanmaken, zwelling van de kop, tong en lippen, pijn en ontsteking van de kroonrand bij de hoeven, niet meer eten, veel liggen en kreupel lopen.
Infecties bij runderen en geiten verlopen vaak zonder duidelijk waarneembare verschijnselen. Besmette runderen hebben vaak wel veel virus in het bloed en het virus blijft ook langere tijd in het bloed aanwezig. Daardoor is er meer risico dat runderen het virus verspreiden. Symptomen die we bij runderen zien zijn enkele dagen acute hoge koorts, ontstoken ogen, benauwdheid en een productiedaling van 20-50%. Op lange termijn zijn tegenvallende vruchtbaarheid en afwijkende kalveren te verwachten. Het typische beeld van de kapotte neusspiegel met korsten en neusuitvloeiing komt niet in alle gevallen voor, maar wordt ook gezien.
Wat kunnen we doen?
Het is belangrijk dat als u dieren heeft met bovenstaande klachten of onverklaarbare klachten zo spoedig mogelijk contact opneemt met uw dierenarts. Wordt er inderdaad een verdenking van blauwtong vastgesteld dan zal dit samen met de NVWA onderzocht worden. Helaas werkt het vaccin dat in 2009 gebruikt is niet tegen het huidige serotype 3 en zijn we afhankelijk van de ontwikkeling van een nieuw vaccin.
Het risico van besmetting met blauwtong hangt nauw samen met de activiteiten en de leefomstandigheden van de belangrijkste virusverspreider, de knut. Preventieve maatregelen tegen blauwtong zijn het opstallen gedurende de schemering en de nachten. Bedrijven met een beperkt aantal weide-uren en bedrijven met stallen met grote lucht inlaat openingen (>30 cm) hadden in 2008 een lagere prevalentie van blauwtong volgens onderzoek van de GD. Het insecticidemiddel Butox werkt in principe goed tegen de knut, zeker in combinatie met de andere maatregelen. Het biedt echter geen volledige bescherming tegen een blauwtong infectie.
Met vriendelijke groet,
Karin van Heuven-van Kats, Madelyn Proper, Rick Kempener en Sjoerd Malda.
Dierenkliniek Deventer
Smeenkhof 12
7429 AX Deventer
Tel. 0570-657000
www.dierenkliniek-deventer.nl